Türkiye'ye Erken Gelen Kışın Sebepleri
İzmir Bakırçay Üniversitesi Coğrafya Bölümü Başkanı Prof. Dr. Şermin Tağıl, atmosfer ve iklimdeki değişimler üzerinde durarak, normalde ocak ayında gözlemlenen ani stratosferik ısınmaların, bu yıl kasım sonunda yaşandığını belirtti. Bu durum, Türkiye'nin çeşitli bölgelerine soğuk hava kütlelerinin ve kar yağışlarının erken gelmesine sebep oldu.
Uzmanlar, Türkiye’de genellikle kış mevsiminde gerçekleşen kar yağışlarının bu yıl sonbaharda etkisini gösterdiğine dikkat çekti. Özellikle kasım ayı sonunda meydana gelen kar yağışları bazı illerde yolların kapanmasına ve eğitime ara verilmesine yol açtı. Kayak merkezleri ise tarihi bir değişiklikle kasım sonunda sezonu açtı.
İklim Değişikliği ve Hava Olayları
Prof. Dr. Tağıl, iklim değişikliğinin ciddi etkiler oluşturduğunu, aşırı hava olaylarının – yüksek sıcaklıklar, kuraklık, yoğun yağışlar, sel ve fırtınalar gibi – arttığını söyledi. İklim değişikliği, hava sistemlerini bozarak beklenmedik durumlara yol açtığını ve daha soğuk veya sıcak hava dalgalarına neden olduğunu vurguladı.
Kutup Girdabı ve Hava Sistemleri
Son bir yıldır özellikle Doğu Akdeniz'deki deniz yüzeyi sıcaklıklarının, küresel ortalamanın üzerinde olduğunu belirten Tağıl, bunun fırtınaların oluşması için bir risk oluşturduğunu ifade etti. Ayrıca, mevsimsel değişikliklerin de iklim krizinin bir sonucu olduğunu söyledi.
Kutup girdabı, Kuzey ve Güney Kutbu çevresindeki stratosferdeki büyük alçak basınç sistemidir. Zayıf bir kutup girdabı, soğuk hava kütlelerinin daha güneyde, sert kış koşullarına neden olmasına sebep olabiliyor. Kasım ayı sonunda yaşanan iki gerilmiş kutup girdabı olayı, bu yıl, Türkiye’ye erken soğuk hava getirdi.
Aralık Ayında Hava Koşulları
Prof. Dr. Tağıl, güneşin periyodunun da bu süreçte rol oynadığını belirterek, bu durumun hava akışlarını etkileyerek kutup bölgelerindeki soğuk havanın güney enlemlerine ilerlemesine neden olduğunu ifade etti. Özellikle kasım sonunda Avrupa ve Sibirya arasındaki sıcaklık farkının, erken kutup girdabı bozulmalarının ana sebeplerinden biri olduğunu kaydetti.
Aralık ayı boyunca, yüksek atmosferdeki soğuk havanın, Türkiye genelinde ani hava değişimlerine neden olabileceği uyarısında bulunan Tağıl, fırtınaların, güçlü rüzgarların ve olası dolu gibi olayların da görülme riskinin arttığını belirtti.
