Tüketici Boykotları Küresel Şirketleri Zorluyor
Son günlerde tüketicilerin, İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırılarına destek veren küresel şirketlere karşı boykot başlatması, bu firmaların mali yapılarında etkili değişimlere neden oluyor. Tüketici tepkileri, özellikle sosyal medyada hızla yayılan boykot çağrıları ile karşılık buluyor ve bu durum ekonomik kayıplara yol açıyor.
Starbucks ve McDonald's Önceki Yıllara Göre Düşüşte
Bursa Uludağ Üniversitesi İnegöl İşletme Fakültesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yüksel Okşak, tüketici boykotlarının etkilerini değerlendirdi. Okşak, Starbucks’ın 2024 mali yılı genelindeki küresel karşılaştırılabilir mağaza satışlarının %2 azaldığını, ayrıca hisse başına karının %25 düşüşle 80 sente gerilediğini belirtti. Ayrıca, bu şirketin 2025 yılına dair mali verilerini açıklama sürecini askıya almasının önemli bir sorun olduğunu vurguladı.
McDonald's da benzer bir sıkıntı yaşıyor. Şirketin küresel satışlarında 2024 yılının üçüncü çeyreğinde %1.5'lik bir düşüş gözlemlendi. Net karı ise geçen yılın aynı dönemiyle karşılaştırıldığında %3 azalerek 2.26 milyar dolara geriledi.
KFC'nin Şube Kapatma Kararı
Bunun yanı sıra, KFC, Malezya'da 108 şubesini kapatmak durumunda kaldı. Okşak, "İkame ürünlerin bol olduğu bir piyasada, bu durum şirketlerin iş yapma yeteneklerini olumsuz etkiliyor" ifadelerini kullandı.
Yerel Markalar İçin Yeni Fırsatlar
Okşak boykotların, ülkelerin kendi markalarını geliştirmesine de fırsat tanıdığını belirtti. Son dönemde yerel markaların ürünleri için yapılan reklamların artması, tüketicilerin tercihlerini direkt olarak etkiliyor. Bu gibi durumlar, tüketici tercihlerinin iktisadi gerçeğe dönüşmesi olarak değerlendiriliyor.
Sosyal Medyanın Rolü ve Tüketici Aktifliği
Doktor Okşak, sosyal medyanın boykotun sürdürülmesindeki rolünü de vurgulayarak, "Anadolu Ajansı'nın bu konudaki duruşunu da takdir ediyorum. Boykotun başarısını hatırlatmaktan geçiyor ve bu süreçte tüketicilerin aktivist rolüne dikkat çekiyoruz" dedi.
Şirketlerin Mali Dringinde Boykotun Etkisi
Starbucks'ın 2024 yılı satış verileri, Kuzey Amerika'da %2, uluslararası pazarlarda %4, Çin'de ise %8'lik bir azalma gösterdi. McDonald's da İsrail’e destek verdiği gerekçesiyle gelen tepkilerle mali kayıplar yaşadı. Tüm bu gelişmeler, tüketici boykotlarının küresel şirketlerin mali yapısı üzerindeki etkisini açıkça ortaya koyuyor.
