Suriye'de Captagon Kaçakçılığı ve Esed Rejimi
Suriye'de Beşşar Esed rejiminin çöküşü ile birlikte, milyarlarca dolarlık captagon kaçakçılığı tekrar gün yüzüne çıktı. Esed rejimi döneminde, 2020 ile 2022 yılları arasında captagon ticaretinden yıllık ortalama 2,4 milyar dolar gelir elde edildiği tahmin ediliyor.
Uyuşturucu Üretimi ve Kaçakçılığı
Sosyal medyada yayımlanan bir video kaydına göre, Şam yakınlarında bulunan bir askeri karargah deposunda çok sayıda captagon kutusu ve uyuşturucu yapımında kullanılan ekipmanlar bulunmaktadır. Videoda belirtilen depo, Esed'in kardeşi Mahir tarafından yönetilen önemli bir üretim tesisi olarak tanımlandı.
1960'larda Almanya'da tedavi amacıyla üretilen captagon, 1986 yılında çoğu ülkede yasaklanmıştı. Ancak bu uyuşturucu, 1990'larda Lübnan'da Bulgar suç çeteleri tarafından üretilmeye başlandı ve Suriye'de de yaygın hale geldi.
Rejimin Ekonomik Kaynakları
Suriye'deki iç savaş ve uluslararası yaptırımların etkisiyle, rejim uyuşturucu üretimini artırmış ve bu yasa dışı ticaret, Esed rejiminin başlıca gelir kaynaklarından biri haline gelmiştir. Washington merkezli New Lines Institute, küresel captagon pazarının yaklaşık 5,7 milyar dolar değerinde olduğunu tahmin etmektedir. Bu durum, Suriye'nin GSYİH'sinin önemli bir kısmını oluşturmaktadır.
Yaptırımlar ve Esed Ailesi
ABD Hazine Bakanlığı, captagon üretiminde rol oynayan bazı kişilere yaptırım uyguladı. Bu kişiler arasında Esed'in kuzenleri de bulunmakta olup, Suriye'deki captagon üretim tesislerinin yönetilmesinde kritik roller üstlenmiştir. Ayrıca, İngiliz hükümetinin hesaplamalarına göre, Esed rejimi yaklaşık 57 milyar dolar gelir elde etmiştir.
Bölgesel Etkiler ve Sosyal Sorunlar
Captagon kaçakçılığı, komşu Arap ülkelerinde de ciddi sosyal sorunlara yol açtı. Birleşmiş Milletler tarafından yapılan değerlendirmelere göre, Suriye yapımı captagonlar, Körfez Arap ülkelerine doğrudan ve dolaylı yoldan ulaşıyor. Nisan 2022'de yalnızca Suriye'ye komşu ülkelerde 500 milyon dolar değerinde captagon hapı ele geçirildi.
Uyuşturucunun üretim maliyeti düşüktür; bir hapın üretimi sadece birkaç sente mal olurken, Orta Doğu'daki bazı zengin şehirlerde fiyatı 25 dolara kadar çıkmaktadır. Bu durum, captagon kaçakçılığını komşu ülkeler için önemli bir sorun haline getirmiştir.
