Soğan, yemek pişirmede yaygın olarak kullanılan ve çeşitli yemeklere lezzet katan sebzelerin başında gelir. Ayrıca, sağlık açısından da pekçok fayda sağlar. Ancak pişirme yöntemine bağlı olarak soğan sağlıksız olabilir. Soğanı doğru şekilde pişirip tüketerek bu faydalardan maksimum düzeyde yararlanabilirsiniz. Burada soğanı zehirli duruma getiren pişirme yöntemini ve alınması gereken önlemleri tanıtacağız.
YÜKSEK SICAKLIK VE DERİN YAĞDA KIZARTILMASI
Soğanların yüksek sıcaklıklarda uzun süre kızartılması, akrilamid olarak adlandırılan zararlı bileşiğin oluşmasına sebep olabilir. Akrilamid ayrıca, karbonhidrat içeren yiyeceklerin yüksek sıcaklıkta pişirilmesiyle oluşmaktadır ve kanserojen olabilir. Soğanları kızartırken düşük sıcaklıkta, kısa süreli bir pişirme yöntemini seçin. Alternatif olarak soğanları fırında kısık ateşte pişirebilirsiniz.
YANMIŞ YA DA AŞIRI KARAMELİZE SOĞAN
Soğanların yakılması veya aşırı karamelize edilmesi, polisiklik aromatik hidrokarbon (PAH'lar) ve heterosiklik amin (HCA'lar) gibi kanserojen bileşikler üretebilir. Soğanları kavururken ateşi orta ateşte tutun ve yanmaması için sürekli karıştırın. Fazla karamelize olmasını beklemeden ateşten alın.
TEFLON TAVADA PİŞİRME
Yüksek sıcaklıklarda kullanılan teflon tavalar PFOA (perflorooktanoik asit) gibi zararlı kimyasalları açığa çıkarabilir. Bu kimyasallar sağlık sorunlarına neden olabilir. Soğan pişirirken çelik ürünler dökme demir ya da seramik kaplı bir tencere seçin.
SOĞANIN DOĞRU TÜKETİMİ
Soğanı sağlıklı bir şekilde tüketerek, soğandan en iyi şekilde yararlanabilirsiniz. Soğan tüketmenin doğru yolu:
ÇİĞ TÜKETİM
Çiğ soğan büyük miktarda C vitaminiyle birlikte antioksidanlar ve flavonoidler içermektedir. Bağışıklık sistemini güçlendirir, iltihabı azaltır ve aynı zamanda da kalp sağlığını destekler. Çiğ soğan salatalarda, sandviçlerde ya da meze olarak tüketilebilir. Ancak mide sorunu yaşayan kişilerin çiğ soğan yerken dikkatli olması gerekir.
HAFİF PİŞİRME
Hafif sotelenmiş ya da buharda pişirilmiş soğanlar besin değerlerinin çoğunu korur ve sindirimi daha kolaydır. Diyetinize soğan eklerseniz hafifçe kızartın veya buharda pişirin. Bu şekilde besin değerini en üst düzeye çıkarabilirsiniz.
FIRINDA PİŞİRME
Düşük sıcaklıkta fırında pişirilen soğan, kanserojen bileşenlerin oluşumunu en aza indirir ve tatlılığını korur. Bu sebzeleri kısık ateşte karamelize edebilir ya da diğer sebzeler ile birlikte pişirebilirsiniz. Bu yöntem sağlıklı ve aynı zamanda da lezzetli bir alternatif sunuyor.
FERMENTE SOĞAN
Fermente edilen soğan, sindirim sistemini destekleyen ve bağırsak sağlığını iyileştiren probiyotikler açısından zengindir. Salatalık şeklindeki fermente soğan, salatalarda ve yemeklerin yanında garnitür olarak tüketilebilir.
Soğanların doğru saklanması ve kullanılması tazeliğini ve besin değerini koruyacaktır.
İdeal saklama koşullarının arasında; soğanların serin, kuru ve karanlık yer olarak söylenir. Bu şekilde saklama yapıldığında soğanlar daha uzun süreli taze kalacaktır.
Dilimlenmiş soğanları hava geçirmez bir kapta buzdolabında saklamaya çalışın ve birkaç gün içerisinde tüketin. Dilimlenmiş soğanların uzun süre saklanması besin değerini kaybetmesine ve bakteri oluşumuna açık hale gelmesine neden olabilir.
Soğanlar doğranıp dondurulabilir. Bu, yemeği hazırlarken size zaman kazandıracak ve soğanlarınızın daha uzun süre dayanmasını sağlayacaktır.
Soğan, sağlık açısından pek çok faydası olan ve yemeklere lezzet veren bir sebzedir. Ancak bazı pişirme yöntemleri soğanlara zarar verebilir.
Soğanlarınızı yüksek sıcaklıkta kızartmak, çok fazla kavurmak veya kızartmak, yapışmaz tavalarda pişirmek gibi yöntemlerden kaçınarak, soğanlarınızdan en iyi şekilde faydalanabilirsiniz.
Doğru miktarda soğan elde etmek için onları çiğ, hafif pişmiş, fırınlanmış veya fermente edilmiş olarak yemeyi tercih edin. Soğanların uygun şekilde saklanması ve kullanılması da önemlidir. Bu sayede soğandan maksimum sağlık faydasını sağlayabilirsiniz.
