New York Times, ham petrol fiyatlarındaki dalgalanmaların akaryakıt fiyatlarını da etkilediğini belirten bir analiz yayınladı. Analizde, Ukrayna ve Orta Doğu'daki arz endişeleri ile birlikte savaşlar nedeniyle artışın son haftalarda kötüleştiği vurgulandı. Jeopolitik riskler altını yukarı doğru iterken, piyasa gözlemcileri ve analistlerin gündeminde önemli petrol tahminleri var.
Uluslararası göstergelere göre Brent ham petrolünün mevcut fiyatı 2023 Aralık ortasından bu yana neredeyse yüzde 20 oranında artış gösterdi. Petrol fiyatları yalnızca Mart ayında %10'dan fazla artarak varil başına 90 dolara ulaştı ve 2024'ün ilk çeyreğinde de yükselmeye devam etti.
Analistler, artan petrol fiyatlarının merkez bankalarının enflasyonun düşmesine yönelik çabalarını daha da zorlaştırabileceğini vurguladı. Ayrıca ABD yaz sürüş sezonunda artan akaryakıt fiyatlarının, Kasım ayında zorlu bir seçim ile karşı karşıya kalan Biden yönetimi tarafından hoş karşılanması beklenmiyor. Ayrıca akaryakıt fiyatları da artmaya devam ediyor. Enerji Bilgi İdaresi'ne göre, pompanın ortalama fiyatı Ocak başından bu güne kadar yaklaşık 50 sent artarak galon başına 3,70 dolara yükseldi.
Piyasa katılımcıları bu kadar sert bir yükselişin ardından kısa vadede fiyat düşüşlerinin yaşanma ihtimalinin bulunduğunu vurguluyor. Petrol fiyatları 2022'de ulaşılan varil başına 100 dolar zirvesinin altında kalmayı sürdürüyor. 2023 yılında dünya genelinde en büyük petrol üreticilerinden biri olan ABD ve OPEC üyesi olmayan diğer ülkelerdeki ham petrol üretimindeki güçlü artışlar, piyasaya talebin karşıalnamsına yetecek kadar petrol olacağına dair güven verdi.
Ancak 2024'ün çok farklı bir yıl olması muhtemel. Talep bazı analistlerin ise beklediğinden daha güçlü olmasına rağmen, Suudi Arabistan ile müttefiklerinin potansiyel yıkıcı olay ve üretim kesintileri, arzın sıkışık olabileceği endişelerini artırdı.
OPEC+ olarak adlandırılan bir grup petrol üreticisi ülkenin petrol arzını sınırlamaya yönelik devam eden çabaları da endişeleri artırıyor.
S&P Global Commodity Insights'ın başkan yardımcılığı görevini yürüten Jim Burkhardt, "Fiyatlar varil başına 100 dolar gibi bir rakamın üstüne çıkmadıkça OPEC+'dan resmi toparlanma beklemiyoruz" dedi.
Ortadoğu, petrol piyasalarındaki bozulmanın tek potansiyel kaynağı değil. Rusya ile Ukrayna arasındaki savaş da önemli bir sebep. Kiev, Rusya'nın petrol altyapısının zarar uğraması için uçakları ve füzeleri nasıl kullanacaklarını buldu. Bu, Rusya'nın dizel ile benzin gibi ürünlere yönelik üretim kapasitesini en azından geçici olarak azalttı.
Argus Media'nın baş ekonomistlerinden David Fyfe, abrikaların kapanmasının enerji ürünlerindeki küresel ticareti "sıkılaştıracağını" söyledi. Bu durum petrolün satış fiyatının artmasına neden oluyor.
Analistler, insanların seyahatleri ve uçması nedeniyle talebin genellikle yüksek olduğu yaz sürecinde petrol fiyatlarının daha da yükselebileceğini söylüyor. OPEC+ bakanlarının piyasalara ne kadar petrol sürüleceğine karar vermek üzere Viyana'da toplanacağı Haziran başında gerilim zirveye çıkabilir. Analistler ise, grubun bazı üyelerinin üretimi artırmak isteyebileceğini ancak Suudi Arabistan'ın muhtemelen buna direneceğini söylüyor.
