Vatandaşların emekliliği geçen Temmuz ayında yüzde 25 arttı. Emekliler de durumu protesto ederek daha fazla zam talep etti. Emeklilerin ihtiyaçları arasında talep artışı da yer alıyor. Ancak emeklilere karşı zam miktarına ilişkin düzenleme olmayınca tepkiler oluşmaya başladı.
Emeklilerden gelen tepki çığ gibi büyürken, Cumhurbaşkanı Erdoğan, “Bizim memurlarımız zam aldığı sürece emeklilere bir şey verilmemesi olacak bir şey değildir. İnşallah onları memnun edecek tedbirleri alacağız." dedi. Erdoğan'ın bu açıklaması hükümette gergin anlara neden olurken çeşitli formülasyonların şekillenmesine neden oldu.
Gazete Pencere'deki köşesinde konuya ilişkin bir yazı yazan Nuray Babacan yazısında, "AKP içerisinde son haftalarda iki konu tartışılıyor. Biri emeklilerin isyanı olurken diğeri yerel seçimlerde adayın kim olacağı. Enflasyon karşısında ezilen ve çaresiz bırakılan sahaya çıkacak olan her partilinin büyük kabusu" ifadelerini kullandı.
“Cumhuriyet'in 100'üncü yılı münasebetiyle 29 Ekim'de emeklilik ikramiyesi verelim. Bir kerelik kullanım olacağı için üstel bir etki olmayacak. Bazıları Ocak ayına kadar da zaman kazanacağını söylüyor." diyen Nuray Babacan'ın yazısının decamı şu şekilde:
"Emekli ikramiyesi 5 bin lira"
"Hatta sarayı ikna etmek gerekirse, "5 bin liralık ikramiyenin 15 milyon emekliye 75 milyar liraya eşdeğer olacağı" bile hesaplanmıştı. AKP'li avukatların çelişkili açıklamaları emeklilerle ilgili çıkarılacak düzenlemelerin belirsizliğinden kaynaklanıyor. Parti içinde Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın geçici anlaşma istediği yönünde söylentiler dolaşıyor.
Öte yandan ekonomiyi düzenleyen otorite, bütçe dengesi ve üstel etki yaratacak düzenlemeler açısından bunu kabul edilemez buluyor. Ocak ayına kadar beklemeyi savunuyorlar.
AKP'nin tüm projeleri yerel seçimleri kazanmaya dayalı olduğu için emekli meselesi onlar için teknik engel. Maaş zammının yerel seçimlere kadar unutulmasının beklendiği, enflasyon karşısında buna değmeyeceği, her şeyin Ocak ayına kadar yapılıp yürürlüğe girmesi gerektiği, Mart seçimlerine kadar süreceği söyleniyor. Yani tüm projeler yerel seçimleri kazanmayı hedefliyor.
Bu arada parti içinde yapılan toplantılarda bazı kişiler farklı önerilerde bulundu. Örneğin, bazı insanlar emeklilere erken zam veya hareketsiz çalışma programı yerine tek seferlik bir ikramiye sunuyor. Cumhuriyetin kuruluşunun 100. yıl dönümü olan 29 Ekim'de bayram ikramiyesi gibi verilecek 5 bin liralık ikramiyenin halkı bir nebze olsun rahatlatacağını, 15 milyon emekli için böyle bir cihazın kurulmasının 75 milyar liraya ihtiyaç duyduğunu ileri sürüyorlar. Tek seferlik bir bonus olacağı için elde edilebilir. Onlara göre bu öneri henüz ara formül olarak Saray tarafından görüşülmedi.
Düşük emekli maaşlarına düzenleme gelecek mi?
Öte yandan sadece alt segmentin iyileştirilmesi önerisi uzun süredir göz ardı ediliyor. 7 bin 500 lira ve altı maaş alanlar için yapılacak bir anlaşma, orta sınıftaki emekli doktor ve mühendisleri düşük primlilerle aynı kefeye koyacak ve yeni bir adaletsizlik yaşanacak.
Bu nedenle herkesi kapsayabilecek kademeli bir artıştan bahsediyoruz. Yüzde 45 ile 30 arasında olması beklenen bu düzenleme "siyasi ve taktik amaçlar" arasında sıkışıp kalıyor. Aksi takdirde yasanın hazırlanıp TBMM açıldığında yasalaşması en fazla bir haftayı alacak.
Buradaki asıl soru şu: Ücret artışı hemen mi olacak yoksa Ocak ayına kadar mı bekleyecek?
TBMM Genel Kurulu'nun 1 Ekim'de açılması ile beraber ekonomik kriz, yüksek enflasyon, emekliler ve dar gelirlilerin yaşadığı ciddi sorunlar sürekli gündemde olacak. Hükümetin sokakta karşılaşmış olduğu sorun bu kez Meclis'e taşınacak.
Bu artış düzenlemeye tabi olmadığından, emekli maaşı artışını uygulayan düzenlemelerin kendi mevzuatına ihtiyacı olacak. Yani ister Ocak ayında yürürlüğe girsin ister daha önce çıksın ayrı bir yasa çıkacak."