Ekonomi yönetimi, artan kredi kartı harcamalarını dengelemek ve finansal sistemdeki dengesizlikleri önlemek amacıyla faiz oranlarını yükseltme yoluna gitti. Özellikle 16 Mart 2024 tarihinden itibaren, ihtiyaç kredisi faiz oranlarına kıyasla daha düşük kalan kredili mevduat hesapları ve kredi kartından nakit çekim faizlerine yüzde 5 oranında bir artış getirildi. Gecikme faizi oranı ise yüzde 5,3’e çıkarıldı. Bu hamle, kredi kartından nakit çekim işlemlerinde belirgin bir etki yaratarak, kredi kartından nakit çekimlerin yılın ikinci çeyreğinde önemli ölçüde azalmasına yol açtı.
KREDİ KARTLARINDA YENİ DÖNEM
Bankalararası Kart Merkezi (BKM) verilerine göre, kredi kartından nakit çekim işlemleri yılın ikinci çeyreğinde birinci çeyreğe kıyasla yüzde 50,11 oranında azaldı. Reel olarak bu düşüş, yüzde 54 olarak hesaplandı. Bu veriler, faiz oranlarındaki artışın etkisini açıkça gözler önüne seriyor.
Yılın ilk çeyreğinde, kredi kartından nakit çekim işlemleri önemli bir artış göstermişti. BKM verilerine göre, geçen yılın ilk çeyreğinde 182,9 milyar lira olan kredi kartından nakit çekim miktarı, bu yılın ilk çeyreğinde hızla yükseldi. Ocak ayında 116,15 milyar lira, Şubat ayında 121,25 milyar lira olan bu miktar, Mart ortasında yapılan faiz artışlarının ardından 89,33 milyar liraya düştü. Bu durum, yılın ilk çeyreğinde geçen yılın ilk çeyreğine göre yüzde 78,65 oranında bir artışa işaret ederken, geçen yılın son çeyreğine göre ise yüzde 21,6’lık bir artışı gösterdi.
İlk çeyrekte, kredi kartından nakit çekim miktarı toplamda 326,74 milyar liraya ulaştı. Yılın ilk çeyreğinde yaşanan yüzde 15,06 tüketici enflasyonundan arındırıldığında, kredi kartından nakit çekimde reel artış yüzde 5,68 olarak belirlendi. Bu oran, ekonomik koşullardaki değişikliklere rağmen kredi kartı nakit çekimlerinin yüksek seviyelerde devam ettiğini gösteriyor.
Yılın ikinci çeyreğinde, kredi kartından nakit çekim işlemlerinde belirgin bir yavaşlama gözlendi. Nisan ayında 52 milyar lira, Mayıs ayında 58,5 milyar lira ve Haziran ayında 53,4 milyar lira olarak gerçekleşen kredi kartı nakit çekim işlemleri, ikinci çeyrekte toplamda 162,99 milyar liraya indi. Bu oran, yılın ilk çeyreğine göre yüzde 50,11 oranında bir azalmayı işaret ederken, tüketici enflasyonundan arındırıldığında ise reel olarak yüzde 54 oranında bir düşüş sağladı.
Bu durum, kredi kartından nakit çekimlerde hedeflenen sert düşüşü gerçekleştirdiğini ve ekonomik sıkılaştırma önlemlerinin etkinliğini ortaya koyuyor. Ancak kredi kartlarından yapılan alışveriş harcamalarında istenen ivmenin sağlanamadığı belirtiliyor. Kredi kartlarında geçerli azami akdi faiz oranı yüzde 4,25, gecikme faiz oranı ise yüzde 4,55 seviyesinde kalıyor.
BKM verilerine göre, yılın ilk çeyreğinde kredi kartından yapılan alışveriş harcamaları 2 trilyon 565 milyar 490 milyon liraya ulaştı. Bu rakam, geçen yılın son çeyreğine göre yüzde 18,4 oranında bir artışı gösterirken, yılın ilk çeyreğinde yaşanan enflasyon oranından arındırıldığında reel artış yüzde 2,90 olarak hesaplandı.
Kredi kartı nakit çekimlerinde yaşanan bu düşüş, faiz artışlarının ve sıkı para politikalarının etkilerini açıkça ortaya koyuyor. Türkiye’nin ekonomik yönetimi, yüksek enflasyon ve finansal dengesizliklerle başa çıkma amacıyla bu tür önlemler alırken, kredi kartı harcamalarında ve nakit çekimlerinde görülen bu değişiklikler, ekonomik durumun değerlendirilmesinde önemli bir gösterge olarak değerlendiriliyor. Ekonomi yönetiminin bu tür politikaları, finansal istikrarı sağlama çabalarının bir parçası olarak görülüyor ve gelecekteki ekonomik kararların şekillenmesinde etkili olabilir.
