Karaciğer, vücudun en önemli organlarından biridir. Sindirim, detoksifikasyon, metabolizma ve hormon üretimi gibi pek çok hayati fonksiyona katılır. Ancak karaciğer, çeşitli nedenlerle hasar görebilir ve işlevini yitirebilir. Bu durum, yaşamı tehdit eden ciddi sağlık sorunlarına yol açabilir. Peki bu sinsi hastalıktan korunmak için ne yapmak gerekiyor? Karaciğer hastalığı nedir, nasıl teşhis edilir? En önemli belirtisi ve tedavi yöntemi ise detaylarda...?
KARACİĞER HASTALIĞI NEDİR?
Karaciğer çürümesi, karaciğer dokusunun enfeksiyon, siroz, kanser veya diğer hastalıklar nedeniyle hasar görmesi ve işlevini yitirmesi durumudur. Karaciğer çürümesi, karaciğerin normal boyutunun üzerinde büyümesine, karaciğerin sertleşmesine, karaciğerin iltihaplanmasına, karaciğerin kan akışının azalmasına, karaciğerin yaralanmasına veya karaciğerin ölmesine neden olabilir.
KARACİĞER HASTALIĞINDAN KORUNMAK İÇİN NE YAPMALIYIZ?
Karaciğer sağlığını korumak için düzenli olarak sağlıklı beslenmek, alkol tüketimini sınırlamak, aşırı kilodan kaçınmak, düzenli egzersiz yapmak, hepatit gibi bulaşıcı hastalıklardan korunmak ve düzenli sağlık kontrolü yaptırmak önemlidir. Ayrıca, ilaç kullanımı konusunda doktor önerilerine uymak da kritiktir.
KARACİĞER HASTALIĞININ BELİRTİLERİ NELERDİR?
Karaciğer çürümesi, hastalığın evresine ve şiddetine bağlı olarak farklı belirtiler gösterebilir. Karaciğer çürümesinin belirtileri arasında sarılık, karın ağrısı, kaşıntı, iştahsızlık, kilo kaybı, kanama, karında sıvı birikmesi, karaciğer yetmezliği, karaciğer koması, karaciğer kanseri, karaciğerde kist oluşumu, karaciğerde taş oluşumu, karaciğerde yağlanma ve iltihaplanma gibi pek çok komplikasyon sayılabilir.
KARACİĞER ÇÜRÜMESİ NEDEN OLUR?
Karaciğer çürümesi, pek çok farklı nedenle ortaya çıkabilir. Karaciğer çürümesinin en yaygın nedenleri arasında viral hepatit, alkol kullanımı, ilaç ve toksinler, otoimmün hastalıklar, genetik hastalıklar, metabolik hastalıklar ve karaciğer kanseri sayılabilir. Karaciğer çürümesinin nedeni belirlenmediği durumlarda ise kriptojenik karaciğer çürümesi olarak adlandırılır.
KARACİĞER ÇÜRÜMESİ NASIL TEŞHİS EDİLİR?
Karaciğer çürümesinin teşhisi için kan testleri, karaciğer biyopsisi, ultrason, tomografi, MR gibi görüntüleme yöntemleri kullanılabilir. Kan testleri, karaciğerin işlevlerini, karaciğerdeki iltihaplanmayı, karaciğerdeki hasarı, karaciğerdeki enfeksiyonu, karaciğerdeki kanseri, karaciğerdeki yağlanmayı, karaciğerdeki metabolik bozuklukları, karaciğerdeki genetik hastalıkları, karaciğerdeki kan akışını, karaciğerdeki pıhtılaşmayı ölçmek için kullanılabilir. Karaciğer biyopsisi, karaciğer dokusundan alınan küçük bir parçanın mikroskop altında incelenmesi yöntemidir.
KARACİĞER HASTALIĞININ EN BELİRGİN ÖZELLİĞİ NEDİR?
Saç dökülmesi, yaşamı tehdit edebilen ilerlemiş karaciğer hastalığına işaret edebilir. Karaciğer, vücuttaki protein, vitamin ve mineral dengesini sağlar.
Karaciğer hastalığı, bu dengenin bozulmasına ve saçların zayıflamasına, kırılmasına ve dökülmesine neden olur. Saç dökülmesi, karaciğer hastalığının ilerlemiş bir evresini gösterir. Saç dökülmesi yaşayan kişilerin mutlaka bir doktora başvurması ve karaciğer fonksiyon testleri yaptırması gerekir.
KARACİĞER ÇÜRÜMESİ NASIL ÖNLENİR?
* Alkol kullanımını bırakın veya azaltın. Alkol, karaciğerin en büyük düşmanıdır. Alkol, karaciğerde hasara, iltihaba, siroza ve kansere neden olabilir. Alkol tüketimi, günde 80 ml’den (erkeklerde) veya 20 ml’den (kadınlarda) fazla olmamalıdır.
* Sağlıklı ve dengeli beslenin. Karaciğer yağlanmasının en yaygın nedeni obezitedir. Obezite, karaciğerde yağ birikmesine, insülin direncine ve diyabete yol açabilir. Bu nedenle, fast-food, işlenmiş, yağlı ve şekerli gıdalardan uzak durun.
Taze sebze, meyve, lifli gıda, beyaz et, balık, kuruyemiş, zeytinyağı gibi gıdaları tercih edin. Akdeniz tipi beslenme, karaciğer sağlığı için faydalıdır. Özellikle enginar, soğan, lahana, brokoli gibi sebzeler, karaciğerden toksinleri atmanıza yardımcı olur.
* Düzenli egzersiz yapın. Hareketsizlik, karaciğer yağlanmasının bir diğer nedenidir. Hareketsizlik, kan dolaşımını azaltır, kilo alımına neden olur ve karaciğerin işlevlerini bozar. Bu nedenle, günde en az 30 dakika tempolu yürüyüş, bisiklet, yüzme, koşu gibi egzersizler yapın. Egzersiz, karaciğerin kan akışını artırır, yağ yakımını sağlar, insülin direncini azaltır ve karaciğerin iyileşmesini destekler.
* Düzenli doktor kontrolünden geçin. Karaciğer çürümesinin pek çok nedeni olabilir. Bu nedenlerden bazıları, viral hepatit, ilaç ve toksinler, otoimmün hastalıklar, genetik hastalıklar, metabolik hastalıklar ve karaciğer kanseridir. Bu hastalıkların erken teşhisi ve tedavisi, karaciğer çürümesini önlemenin en etkili yoludur.
Bu nedenle, karaciğer sağlığınızı korumak için, düzenli olarak kan testleri, karaciğer biyopsisi, ultrason, tomografi, MR gibi tetkikler yaptırın ve doktorunuzun tavsiyelerine uyun.
* Günde bir fincan kahve için. Kahve, karaciğer sağlığı için faydalı bir içecektir. Kahve, karaciğerdeki iltihabı azaltır, karaciğerdeki yağlanmayı önler, karaciğerdeki toksinleri atar, karaciğerdeki kan akışını artırır ve karaciğerdeki hasarı onarır.
