İklim Değişikliği Türk Pamuk Üretimini Tehdit Ediyor
İzmir Yüksek Teknoloji Enstitüsü (İYTE) Fen Fakültesi Moleküler Biyoloji ve Genetik Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Sami Doğanlar, iklim değişikliğinin Türkiye'nin pamuk üretim haritasını radikal bir şekilde değiştirebileceğini belirtti.
Prof. Dr. Doğanlar, 2050 yılına kadar, Marmara ve Karadeniz kıyılarının pamuk yetiştiriciliği için daha uygun hale gelebileceğini ifade etti.
Pamuk bitkisi, sıcak iklim koşullarında yetişen ve yaklaşık 5-6 aylık bir büyüme döngüsüne sahip bir tarım ürünüdür. Çimlenme süreci ise toprağın sıcaklık ve nem durumu ile doğrudan ilişkilidir. Küresel ısınma, bu parametrelerde değişimler yaratarak pamuk üretim alanlarını etkiliyor.
Doğanlar, aşırı yağışları sevmeyen pamuk bitkisinin sıcak ve hafif asidik topraklarda en iyi verimi aldığını vurguladı. Türkiye, dünyada pamuk üretiminde 7. sırada yer almakta, ancak üretim miktarı açısından ilk altı ülkeden oldukça geridedir.
Pamuk Üretiminde Türkiye'nin Yeri
Dünyada en fazla pamuk üreten ülkeler arasında Çin, Hindistan, ABD, Pakistan, Brezilya ve Özbekistan yer alırken, Türkiye 11. sırada bulunmaktadır. Ülkemiz, birim alan başına pamuk veriminde 5. sırada, pamuk tüketiminde ve ithalatında ise 4. sırada bulunmaktadır. En büyük pamuk üretim üstünlüğü ise Şanlıurfa ile elde edilmektedir.
Su Yönetimi ve Tarımsal Sürdürülebilirlik
Pamuk yetiştiriciliği, yüksek su ihtiyacı sebebiyle çevresel sürdürülebilirlik açısından önem taşır. Doğanlar, Türkiye'de kullanılan toplam 3,68 milyar metreküp mavi su ile pamuk üretiminin çevresel etkilerini de değerlendirdi.
İklim değişikliği, özellikle sıcaklık artışları ve kuraklık ile birlikte pamuk verimini olumsuz etkilemekte. Prof. Dr. Doğanlar, iklim değişikliğinin tarım üzerindeki etkilerini ve üretim alanlarının kaymalarına dikkat çekerek, gelecekteki değişimlerle ilgili öngörülerde bulundu.
Kuraklığa Dayanıklı Pamuk Çeşitleri Geliştirildi
Prof. Dr. Doğanlar, Türkiye'nin iklim değişikliğinden azami derecede etkilenmemesi için GDO teknolojisi kullanılmadan kuraklığa dayanıklı iki pamuk çeşidi geliştirdiklerini belirtti. Bu yeni çeşitlerin Sasha ve Sahra 09 olarak adlandırıldığını ifade etti.
Sürdürülebilir tarım uygulamalarının benimsenmesi, yenilenebilir enerji kaynaklarının kullanımı ve fosil yakıtların azaltılması yönünde tavsiyelerde bulunan Doğanlar, çevresel etkilerin azaltılmasına yönelik çalışmaların önemini vurguladı.