İklim Değişikliğinin Artan Tehditleri
Dünya genelinde hızla değişen iklimin, insan sağlığı üzerindeki tehditleri 2023 yılında rekor seviyelere ulaştı. Bu durum, Lancet Sağlık ve İklim Değişikliği Geri Sayım 2024 Raporu ile gözler önüne serildi. Rapor, Dünya Sağlık Örgütü (WHO) ve Dünya Meteoroloji Örgütü (WMO) gibi saygın kuruluşların katkılarıyla hazırlandı.
Küresel Sağlık Göstergelerinde Rekor Artış
Raporun bulgularına göre, iklim değişikliğini izleyen 15 gösterge arasında 10'u yeni rekorlar kırdı. 2023 yılında, kalıcı kuraklıklar, ölümcül sıcak hava dalgaları ve yıkıcı doğal afetler dünya genelinde insan sağlığı üzerinde büyük bir tehdit oluşturdu. Geçen yıl, aşırı sıcaklıklara maruz kalma süresi 50 gün daha fazla oldu.
Yaşlı Nüfusta Tehlikeli Artışlar
65 yaş ve üstü bireylerde sıcağa bağlı ölümler, 1990'lardaki seviyeye göre %167 oranında artış gösterdi. Ayrıca, açık hava etkinlikleri sırasında rekor seviyede ısı stresi yaşandı ve bu 512 milyar potansiyel iş gücü kaybına neden oldu. İş gücü kaybı, 1990-1999 dönemine göre %49 artış göstererek 835 milyar dolarlık ekonomik kayba ilave oldu.
Türkiye'deki Durum
Türkiye'de de benzer olumsuz etkiler gözlemlendi. 2014-2023 döneminde, her bir bebek ile 65 yaş üstü yetişkin toplamda sırasıyla yılda ortalama 14,8 gün ve 13,7 gün sıcak hava dalgasına maruz kaldı. 2023'te bu süreler sırasıyla 24,8 gün ve 21,9 güne yükseldi. Sıcaklığa bağlı olarak 471 milyon iş gücü saati kaybedildi ve potansiyel gelir kaybı 846 milyon dolar olarak tahmin edildi.
Endişe Verici Bulgular
Marina Romanello, Lancet Geri Sayım İcra Direktörü, iklim eylemsizliğine karşı uyararak, bu yılki haritalamanın en endişe verici bulguları içerdiğine dikkat çekti. Romanello, „Fosil yakıtların yaygın kullanımı ve yükselen sera gazı emisyonları, insan sağlığını her geçen gün tehdit ediyor“ dedi.
Ayrıca, Anthony Costello, Lancet Countdown Eş Başkanı, sıfır emisyonlu bir geleceğe geçişin gerekliliğini vurgulayarak, finansal sistemlerin yeniden yapılandırılmasının gerektiğini ifade etti. Costello, „İklim değişikliği politikalarında insanların sağlığının önceliklendirilmesi kaçınılmaz“ diyerek acil değişim çağrısında bulundu.
Özetle, iklim değişikliği yalnızca çevreyi değil, insan sağlığını ve ekonomiyi de tehdit eden bir olgu olarak karşımıza çıkmaktadır. Acil önlemler alınması zaruridir.
