Güney Afrika'da Yeni Eğitim Yasası ve Koalisyon Hükümeti Üzerindeki Etkileri
Güney Afrika Cumhuriyeti'nde tartışmalara yol açan yeni eğitim yasası resmen yürürlüğe girdi. Bu yasa, devlet okullarının eğitim dilinin hükümet tarafından belirlenmesine olanak tanıyor. Cumhurbaşkanı Cyril Ramaphosa, 13 Eylül'de koalisyon hükümeti ortaklarıyla gerçekleştirdiği istişareler sonrasında yasanın yürürlüğe girmesi için Temel Eğitim Bakanı Siviwe Gwarube'ye talimat verdi.
Yeni yasa, ''Temel Eğitim Yasaları Değişikliği'' (BELA) olarak adlandırılıyor ve koalisyon hükümetinin ortakları tarafından desteklendiği ifade ediliyor. Ancak, Demokratik İttifak (DA) gibi koalisyonun ikinci büyük ortağı, daha önce yasayı iptal etmek için Anayasa Mahkemesi'ne başvurmuştu.
DA'nın yapılan yazılı açıklamada, yasanın yürürlüğe girmesinin tartışmalı maddelerin uygulaması için belirli yönetmeliklerin yayınlanmasına bağlı olduğu vurgulandı. Ayrıca, 3 aylık istişare sürecinin başarıyla sonuçlandığı belirtildi. Açıklamada, "Bu, ana dilde eğitime ilişkin mevcut anayasal haklar ihlal edilmeden BELA Yasası'nın uygulanmasını sağlayacak bir kazan-kazan uzlaşmasıdır." denildi.
Eğitim Dili Üzerindeki Etkiler
Yeni yasa, 11 resmi dilin konuşulduğu Güney Afrika'da devlet okullarındaki eğitim dilinin belirlenmesine yönelik geniş yetkiler tanıyor. Temel Eğitim Bakanlığı verilerine göre, Güney Afrika'da 22 binden fazla devlet okulu mevcut; bunlardan 8 bini tek dilde eğitim verirken, geri kalanları birden fazla dilde eğitim fırsatı sunuyor. Tek dilde eğitim veren okulların yaklaşık %80'inin İngilizce eğitim verdiği, Afrikaans dilinde eğitim veren okul sayısının ise 1200'ü geçtiği kaydediliyor.
Yeni eğitim yasasının hükümete geniş yetkiler veren maddeleri, Afrikaans konuşan beyaz azınlık tarafından tehdit olarak algılanıyor. Bu durum, DA ve çeşitli eğitim sendikaları ile sivil toplum kuruluşlarının, yasayı iptal etme talebiyle düzenledikleri gösterilere yol açtı.
Yasanın Kapsamı
Yeni eğitim yasası, yalnızca eğitim dili ile sınırlı kalmayıp, okula başlama yaşının erkene alınması, okula devamsızlık yapan öğrencilerin velilerine cezai işlem uygulanması ve öğrencilere yönelik fiziksel şiddetin yasaklanması gibi önemli konuları da içeriyor.