Güney Afrika Cumhuriyeti'nin Kuzey Batı eyaletinde bulunan terk edilmiş Stilfontein madeninde kurtarma operasyonu başlatıldı. Devlet televizyonu SABC'nin haberine göre, hükümet yaklaşık 600 bin dolar bütçe ayırarak başlattığı bu operasyonun ilk gününde madenden 26 kaçak madenci kurtarıldı.
Güney Afrika Anayasa Mahkemesi'nin madencilerin kurtarılması için hükümetin harekete geçmesine yönelik kararının ardından başlayan operasyonda, ayrıca 2 kaçak madencinin cesedine ulaşıldı. Madencilikten Etkilenen Toplulukların Eylem Birliği (MACUA) adlı insan hakları örgütü, 3 Ocak'ta Anayasa Mahkemesi'ne başvurarak, Stilfontein'de mahsur kalan madencilerin açlıktan ölen arkadaşlarının cesetlerini yediği iddiasında bulundu.
9 Ocak tarihinde yapılan açıklamada, yer altında 109 madencinin cesedinin bulunduğu ifade edildi. Bu cesetlerin yer aldığı iddia edilen ceset torbalarının görüntüleri kamuoyunda geniş bir tepki topladı. Güney Afrika Genel Endüstri İşçileri Sendikası (GIWUSA) ise, 12 Ocak itibarıyla Stilfontein'den 1590 kaçak madenci çıkarıldığını, yer altında ise halen yüzlerce kaçak madencinin kurtarılmayı beklediğini kaydetti.
Güney Afrika Polisi, 2024 yılı itibarıyla kaçak madencilere su ve gıda tedarikini kesmesinin ardından birçok madenci açlık ve susuzluk nedeniyle yer altında mahsur kalmıştı. Cumhurbaşkanlığı İşleri Bakanı Khumbudzo Ntshavheni, kaçak madencilerin gerektiğinde "dumanla dışarı çıkarılacağını" açıklamış, bu durum kamuoyunda tartışmalara yol açmıştı.
Güney Afrika, elmas, altın ve platin gibi değerli maden kaynaklarına sahip bir ülke olup, terk edilmiş veya gaz sızıntılarının yaşandığı madenlerde arama yapan kaçak madenciler halk arasında "zama zama" olarak adlandırılmaktadır. Ülkede doğrudan kaçak madencilik faaliyetlerine karışan kişi sayısının 10 bin ila 30 bin arasında olduğu düşünülmektedir. Kaçak altın madenciliğinin ülke ekonomisine maliyetinin yılda ortalama 3,8 milyar dolar olduğu tahmin edilmektedir.
