Gayrimenkul alım-satımında önemli değişiklikler geldi! 1 Mart itibarıyla başlayan yeni dönem, ev alım-satımını planlayanları etkiliyor. Maliye Bakanlığı'nın getirdiği düzenlemeye göre, konut sahipleri, evlerini 5 yıldan önce satışa çıkarmaları durumunda bu kazancı Maliye'ye bildirmekle yükümlü. Detayları incelediğimizde, 1 Nisan 2024 tarihine kadar bu beyanın yapılması gerekiyor.
Örnek vermek gerekirse; 21 Ekim 2022'de 900 bin liraya satın alınan bir gayrimenkul, 13 Temmuz 2023'te 2 milyon liraya satıldığında, alış tarihinden itibaren 5 tam yıl geçmeden yapılan bu satış, elde edilen kazancın değer artışı kazancı olarak vergilendirilmesine neden olacak.
Gelir İdaresi Başkanlığı'nın hazırladığı broşüre göre, gayrimenkul alım-satım işi ticari faaliyet olarak değerlendiriliyorsa, bu kazanç ticari kazanç olarak kabul ediliyor. Birden fazla satışın yapıldığı bir yıl içinde ticari kazanç kabul ediliyor. Ticari kazanç kapsamında olmayan gayrimenkul alım-satım işlemlerinde ise kazanç, "değer artışı kazancı" olarak belirleniyor.
Gerçek kişilerin edindikleri gayrimenkulleri beş yıl içinde satmaları durumunda elde ettikleri kazanç gelir vergisine tabi oluyor. Değer artışı kazancı, takvim günü esas alınarak hesaplanıyor. Eğer gayrimenkul miras yoluyla kazanılmışsa ve beş yıl içinde satılmışsa, bu durumda değer artışı kazancı doğmuyor.
Değer artışı kazancı hesaplanırken, safi değer artışı dikkate alınıyor. Konut ya da arsanın maliyet bedeli esas alınarak hesaplama yapılıyor. Maliyet bedeli bulunmuyorsa endeksleme yöntemi kullanılıyor. Örneğin, 2 Kasım 2020'de 1 milyon liraya satın alınan bir konut, 1 Şubat 2023'te 4.5 milyon liraya satıldığında, elde edilen değer artışı kazancının hesaplanması gerekiyor. Bu durumda maliyet bedeli, gayrimenkulün edinildiği tarihten elden çıkarıldığı tarihe kadar geçen süre içindeki Yİ-ÜFE endeksleri ile belirleniyor.
Konutun satış değeri ile maliyet bedeli arasındaki farktan sonra 55 bin liralık istisna düşüldükten sonra ortaya çıkan miktar üzerinden gelir vergisi ödenmesi gerekiyor. 2023 yılında satış gerçekleştiği için bu değer artışı kazancı, 2024 yılının mart ayında yıllık gelir vergisi beyannamesi ile bildirilecek ve ödemeler mart ve temmuz aylarında iki taksitte gerçekleştirilecek.
