Eski Başhaham Yosef'in Yorumları
İsrail'de Ultra Ortodoks Yahudilerin (Haredi) önde gelen dini liderlerinden eski Başhaham Yitzhak Yosef, ülkede Haredi bireylerin zorla askere alınmasına karşı çıkarak, "Bir kişi boşta gezse dahi orduya katılması yasaktır" dedi. The Times of Israel gazetesine göre, Yosef daha önce yaşadığı olumsuz deneyimlere dayanarak, "Askere gittiler ve mahvoldular. Hepsi sekülerleşti" ifadelerini kullandı.
Resmi Tepkiler
Yosef’in yapmış olduğu bu açıklama, Cumhurbaşkanı Isaac Herzog ve Başbakan Binyamin Netanyahu gibi birçok önemli isimden tepki aldı. Cumhurbaşkanı Herzog, X sosyal medya platformunda bu tür ret çağrılarını şiddetle kınadığını belirtti. Başbakanlık Ofisi de Yosef'in açıklamalarını "kabul edilemez" olarak nitelendirdi.
Ultra Ortodoksların Zorunlu Askerlik Tartışmaları
Dindar Yahudilerin askere alınmasına dair tartışmalar, İsrail'deki laik partileri etkiliyor. Gazze ve Lübnan'a yönelik saldırıların sürdüğü bu dönemde, dindar Yahudilerin savaş yüküne katkıda bulunmalarını isteyenler artıyor. Ancak Haredi partileri, Binyamin Netanyahu hükümetinin koalisyon ortakları arasında yer alarak askerlik meselesine şiddetle karşı çıkıyor.
Hukuki Durum ve Kamuoyundaki Yansımalar
Ana muhalefet lideri Yair Lapid, Yüksek Mahkeme'nin Haredi erkeklerin zorunlu askerlikten muaf tutulmasının hukuki dayanağının bulunmadığını ve askerliğe uygun olanların göreve alınması gerektiğini vurgulamıştı. 21 Temmuz'da İsrail ordusu Haredi erkeklere celp göndermeye başladı ve bu karar kamuoyunda tartışmalara yol açtı. 15 Kasım'da ise Savunma Bakanı Yisrael Katz, 7 bin Haredi'nin askere çağrılmasına onay verdi.
Haredi Nüfus ve Askerlik Reddinin Sebepleri
İsrail'de Harediler, toplam nüfusun yaklaşık %12'sini oluşturuyor. Dini inançları nedeniyle askere gitmeyi reddeden bu grup, genellikle Batı Kudüs'teki Meaşerim Mahallesi ile Tel Aviv yakınlarındaki Bney Brak'ta yaşıyor. Harediler, askerliğin dinlerinin gereklilikleriyle çeliştiği düşüncesiyle dönem dönem protestolar düzenliyor. İsrail'de erkekler için 3 yıl, kadınlar için ise 2 yıl zorunlu askerlik hizmeti vardır; ancak Haredi bireyler, 26 yaşına kadar Tevrat eğitim almaları durumunda muaf tutulmaktadır.
Koalisyon ortağı Haredi partiler, Tevrat eğitiminin temel hak olduğu yönündeki bir kanun tasarısı önererek temsil ettikleri kesimin askerlikten muaf tutulmasını yasal güvence altına almak istemektedir.
