Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi (BMGK), Somali’de yeni bir destek misyonu olan Afrika Birliği Destek ve İstikrar Misyonu (AUSSOM) kurulmasına yönelik bir karar tasarısını kabul etti. Bu karar, 31 Aralık 2024’te sona erecek olan Afrika Birliği Somali Geçiş Misyonu (ATMIS) ile yer değiştirecek.
BMGK'da yapılan oturumda, İngiltere öncülüğünde hazırlanan tasarı, 15 üye ülkenin 14’ünün oyuyla kabul edilebildi. ABD, bu oylamada çekimser kalarak karara katılmadı.
AUSSOM, Somali'de terörizme karşı mücadele ve insani yardımların artırılması amaçlarıyla sahada 12 binden fazla yeni personelin görevlendirilmesini öngörüyor. Afrika Birliği üyesi ülkelerin, AUSSOM’a 1040 polis personeli de dahil olmak üzere toplam 12 bin 600 üniformalı personel temin etmesi bekleniyor. Bu birliklerin, 30 Haziran 2025 tarihine kadar ATMIS’ten AUSSOM’a geçişinin tamamlanması hedefleniyor.
İngiltere’nin BM Daimi Temsilci Yardımcısı Büyükelçi James Kariuki, bu kararın BMGK'nın Somali’ye olan desteğini “güçlü bir şekilde” pekiştirdiğini vurguladı. Kariuki, "Bu adımla, AUSSOM’un Somali’nin El Şebab ile mücadelesini desteklemesi, Somali’nin istikrar çabalarını güçlendirmesi ve insani yardımın ulaştırılmasını sağlaması destekleniyor" dedi.
BMGK oturumuna, ayrıca 11 Aralık’ta Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın ev sahipliğinde bir araya gelerek Ankara Bildirisi'ne imza atan Somali ve Etiyopya temsilcileri de katıldı. Bu süreçte, Somaliland ile Etiyopya arasında 1 Ocak'ta imzalanan mutabakat zaptı bölgesel tansiyonu artırmıştı.
Etiyopya'nın Somaliland'i bağımsız ülke olarak tanıması, Somaliland'in de Etiyopya'ya denize erişim imkanı sağlaması Somali yönetiminin büyük tepkisini çekmişti. Arap Birliği, Afrika Birliği, Kenya ve Cibuti'nin krizi aşma girişimleri sonuçsuz kalmıştı. Ancak Türkiye'nin arabuluculuğuyla tansiyon azalmış ve taraflar Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ev sahipliğinde bir mutabakat sağlamıştır.
Anlaşmaya göre, Somali'nin toprak bütünlüğü teyit edilmiş, Etiyopya’nın denize erişim talepleri ise iki tarafın faydasına bir işbirliği sürecine dönüşmüştür. Taraflar, Şubat 2025 sonuna kadar teknik müzakerelere başlamayı ve dört ay içinde görüşmeleri sonuçlandırmayı hedefliyor.
