Bipolar bozukluk, bir kişinin ruh hali, enerjisi ve işlev görme yeteneğinde değişikliklere neden olan beyin bozukluklarıdır. Bazen etkilenenler kendilerini çok depresif hissederler, diğer zamanlarda ise coşkulu, heyecanlı, hiperaktif olurlar ve kendilerini abartırlar. Bipolar bozukluk 1,2 ve 3 olarak 3 evreden oluşmaktadır ve belirtileri ve tedavileri bu evrelere göre değişiklik gösterebilmektedir. Bipolar bozukluğa nasıl tanı konulduğu ve tedavisi hakkında içeriğimizde geniş çaplı bilgi yer almaktadır.
- Bipolar I Bozukluğu; en az 7 gün süren manik ataklarla veya kişinin acil hastanede bakıma ihtiyacı olacak kadar şiddetli manik semptomlarla tanımlanır. Genellikle depresif dönemler de ortaya çıkar ve tipik olarak en az 2 hafta sürer. Karışık özelliklere sahip (aynı zamanda depresif semptomlar ve manik semptomlar gösteren) depresyon epizotları da mümkündür.
- Bipolar II Bozukluğu; depresif epizodlar ve hipomanik epizodlardan oluşan bir modelle tanımlanır, ancak Bipolar I Bozukluğun tipik özelliği olan tam gelişmiş manik epizotlarla tanımlanmaz.
- Bipolar III Bozukluğu (Siklotimik (Siklotimi) Bozukluk olarak da adlandırılır); Hipomanik semptom dönemleri ve en az 2 yıl süren (çocuklarda ve ergenlerde 1 yıl) depresif semptomların dönemleriyle tanımlanır. Bununla birlikte, semptomlar hipomanik bir dönem ve depresif bir dönem için tanı gereksinimlerini karşılamayabilir.
Bipolar bozukluk: nedenleri ve risk faktörleri
Bipolar bozukluk hem biyolojik hem de psikososyal faktörlerden kaynaklabilir. Önceki çalışmalar, birkaç genin çeşitli çevresel faktörlerle karmaşık bir etkileşiminin hastalığı teşvik ettiğini öne sürüyor.
Bipolar Bozukluk: Genetik Sebepleri Nelerdir ?
Aile ve genetik çalışmaları, bipolar bozukluğun gelişiminde genetik faktörlerin rol oynadığını göstermiştir. Hasta bir ebeveynin çocuklarının da manik depresif olma ihtimali yüzde 10’dur. Her iki ebeveynde de bipolar bozukluk varsa hastalık olasılığı yüzde 50’ye kadar yükselir. Ancak şimdiye kadar manik-depresif hastalık için spesifik bir gen bulunamamıştır. Bipolar bozuklukta birkaç genin rol oynadığına inanılıyor.
Bipolar bozuklukta nörotransmiterlerin etkisi
Bipolar bozuklukta beyindeki önemli haberci maddelerin (nörotransmiterler) dağılımının ve düzenlenmesinin bozulduğuna dair birçok gösterge vardır. Nörotransmiterler, vücutta ve beyinde belirli reaksiyonlara neden olan vücudun kendi maddeleridir. Örnekler serotonin , noradrenalin veya dopamindir . Depresif insanlarda norepinefrin ve serotonin eksikliği bulunmuştur. Ancak manik aşamalarda dopamin ve noradrenalin konsantrasyonu artar. Bipolar bozuklukta, çeşitli haberci maddelerin dengesizliği önemli bir rol oynayabilir. Bipolar bozukluğun ilaç tedavisi bu nedenle bu sinyal maddelerinin kontrollü bir şekilde salınmasını sağlamayı amaçlamaktadır.
Bipolar Bozukluk Teşhisi nasıl yapılır?
Doğru teşhis ve tedavi, bipolar bozukluğu olan kişilerin sağlıklı ve aktif bir yaşam sürmelerine yardımcı olabilir. Bir doktorla veya başka bir lisanslı sağlık hizmeti sağlayıcısı ile konuşmak ilk adımdır. Sağlık hizmeti sağlayıcısı, fiziksel muayeneyi tamamlayabilir ve diğer koşulları ekarte etmek için gerekli tıbbi testleri isteyebilir. Sağlık hizmeti sağlayıcısı daha sonra bir zihinsel sağlık değerlendirmesi yapabilir veya bipolar bozukluğun teşhisi ve tedavisinde deneyime sahip bir psikiyatrist, psikolog veya klinik sosyal hizmet uzmanı gibi eğitimli bir akıl sağlığı uzmanına sevk sağlayabilir. Ruh sağlığı hizmeti sağlayıcıları genellikle bir kişinin semptomlarına, yaşam boyu geçmişine, deneyimlerine ve bazı durumlarda aile geçmişine göre bipolar bozukluğu teşhis eder.Gençlerde doğru teşhis özellikle önemlidir.
Bipolar Bozukluk Tedavi ve Terapileri
Tedavi, en şiddetli bipolar bozukluğa sahip olanlar da dahil olmak üzere birçok kişiye yardımcı olabilir. Etkili bir tedavi planı genellikle ilaç ve psikoterapinin bir kombinasyonunu içerir; buna “konuşma terapisi” de denir. Bipolar bozukluk ömür boyu süren bir hastalıktır. Mani ve depresyon bölümleri tipik olarak zamanla geri gelir. Bölümler arasında, bipolar bozukluğu olan birçok kişide ruh hali değişiklikleri yoktur, ancak bazı kişilerde kalıcı semptomlar olabilir. Uzun süreli, sürekli tedavi, insanların bu semptomları yönetmesine yardımcı olabilir.
“Bipolar bozukluk” tanısı acilen ilaç kullanımını gerektirir. İlaçlar sadece depresif ve manik evreleri azaltmakla kalmaz, aynı zamanda intihar riskini de azaltır. Psikoterapötik tedavi, ilaç tedavisi kadar önemlidir. Bipolar bozukluğun seyri üzerinde olumlu bir etkisi olabilir.
Bipolar bozukluğu olan insanlar genellikle, manik aşamalarda kendilerini özellikle iyi hissederler . Manik-depresif insanlar bir ömür boyu tedavi edilmek zorundadır. Çünkü bu, ruh halini sabit tutmanın tek yoludur. Hastalar tedaviyi bırakırsa, rahatsızlığın tekrarlaması kaçınılmazdır.
