Avrupa gaz fiyatları, 2024 yılına hızlı bir başlangıç yaparak, Rus gazının Ukrayna üzerinden sevkiyatının durması ile birlikte yükseliş göstermeye başladı. Yılın ilk işlem gününde, Hollanda merkezli sanal doğal gaz ticaret noktası TTF'de şubat vadeli kontratlar, 31 Aralık 2024'te 48,9 avrodan kapanırken, bugün açılışta 50,7 avro seviyesine ulaştı. TSİ 13:00 itibarıyla ise fiyatlar megavatsaat başına 49 avrodan işlem görmekte.
Avrupa gaz fiyatlarındaki bu artış, Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa'ya sevkiyatının durması gibi beklenmedik gelişmelerin etkisiyle dikkat çekiyor. Bölgedeki doğal gaz depolarının tüketim yoğunluğu ile birlikte gaz çekiş hızının son yılların en yüksek düzeyine ulaştığı görüldü. Avrupa Birliği'nde gaz depolarının doluluk oranı ise şu anda yüzde 72 seviyesinde bulunuyor.
Gazprom'un yaptığı açıklamaya göre, Rus gazının Ukrayna üzerinden Avrupa'ya sevkiyatını etkileyen anlaşma sona erdi. Ukrayna yönetiminin anlaşmayı uzatmayı reddettiği belirtilirken, bu durum Rus gazının Avrupa'ya taşınmasında önemli değişikliklere yol açtı. 2023 yılında, Ukrayna üzerinden taşınan Rus gazının miktarı bir önceki yıla kıyasla yaklaşık yüzde 28 azalarak yalnızca 15 milyar metreküpe düştü.
Ayrıca, Ukrayna ile yapılan sözleşme sayesinde Gazprom'un yıllık gelirinin yaklaşık 3 milyar dolar olduğu tahmin ediliyordu. Bu gelişmeler, Rus gazını Avrupa'ya taşıyan ana boru hatlarının Kuzey Akım 1, Kuzey Akım 2 ve Yamal-Avrupa gibi yolların atıl kalmasıyla Türkiye'nin daha önemli bir rol üstlenmesine yol açtı.
Uluslararası Enerji Ajansı Başkanı Fatih Birol, sevkiyat durdurulmasının AB için yakın vadede bir arz güvenliği riski oluşturmadığını, ancak sıvılaştırılmış doğal gaz ithalatındaki artış ihtiyacının önemine dikkat çekti. Birol, 2025 yılından itibaren küresel gaz piyasalarının sıkılaşabileceğini ve Moldova'nın enerji güvenliğini sağlamak için daha fazla destek alması gerektiğini vurguladı.
